White Paper Libra -Sách Trắng Libra (Bản dịch đầy đủ Tiếng Việt)

[MrSpasybo]

Chương 1: Giới thiệu
Nhiệm vụ của Libra là cho phép một cơ sở hạ tầng tài chính và tiền tệ trên quy mô toàn cầu nhưng đơn giản, và nó trao quyền cho hàng tỷ người trên thế giới.

Tài liệu này phác thảo các kế hoạch của chúng tôi về một blockchain phi tập trung mới, một loại tiền mã hóa có độ biến động thấp và một nền tảng hợp đồng thông minh, để cùng với nhau nhằm tạo ra một cơ hội mới cho sự đổi mới của những dịch vụ tài chính đáng tin cậy.

Trình bày vấn đề ( Problem Statement )
Sự ra đời của internet và sự phổ biến các thiết bị di động đã trao quyền cho hàng tỷ người trên toàn cầu truy cập vào kiến ​​thức và thông tin của thế giới, những thông tin liên lạc có độ chính xác cao và một loạt các dịch vụ tiện lợi hơn, với chi phí thấp hơn. Các dịch vụ này hiện có thể truy cập bằng điện thoại thông minh giá $40 từ hầu hết mọi nơi trên thế giới. Sự kết nối này đã thúc đẩy việc trao quyền kinh tế bằng cách cho phép nhiều người truy cập vào hệ sinh thái tài chính. Cùng với nhau, các công ty công nghệ và tổ chức tài chính cũng đã tìm ra giải pháp giúp tăng sức mạnh kinh tế trên toàn thế giới. Cho dù đã tiến bộ như vậy, nhưng một lượng lớn dân số thế giới vẫn bị bỏ lại phía sau – 1,7 tỷ người trưởng thành trên toàn cầu vẫn ở ngoài hệ thống tài chính mà không có quyền truy cập vào ngân hàng truyền thống, mặc dù một tỷ có điện thoại di động và gần nửa tỷ có thể truy cập internet.

Hầu hết các bộ phận của hệ thống tài chính trông giống như mạng viễn thông trước thời kỳ internet. Hai mươi năm trước, giá trung bình để gửi tin nhắn văn bản ở châu Âu là 16 cent mỗi tin nhắn. Bây giờ mọi người có điện thoại thông minh có thể giao tiếp miễn phí trên toàn thế giới với gói dữ liệu cơ bản. Hồi đó, giá viễn thông cao nhưng đồng đều đối với mọi người, trong khi ngày nay, quyền truy cập vào các dịch vụ tài chính bị hạn chế hoặc bị chặn đối với những người cần nó nhất – họ là những người bị ảnh hưởng bởi chi phí, độ tin cậy và khả năng gửi tiền liền mạch.

Trên khắp thế giới, những người có ít tiền lại phải trả nhiều tiền hơn cho các dịch vụ tài chính. Thu nhập đã khó kiếm lại thêm bị xói mòn bởi các khoản phí, từ phí nhận kiều hối, chi phí chuyển khoản đến thấu chi và phí ATM. Các khoản vay trong ngày công có thể tính lãi suất hàng năm từ 400 phần trăm trở lên, và phí tài chính có thể lên tới 30 đô la chỉ để vay 100 đô. Khi mọi người được hỏi tại sao họ vẫn ở bên rìa của hệ thống tài chính hiện tại, thì những người này vẫn duy trì quan điểm “không gửi ngân hàng” vì phải chịu phí cao và cả phí không thể đoán trước, các ngân hàng lại ở quá xa và thiếu các tài liệu cần thiết.

Blockchain và tiền kỹ thuật số có một số thuộc tính đặc biệt, có thể giải quyết một số vấn đề về khả năng truy cập và độ tin cậy. Chúng bao gồm quyền quản trị phi tập trung, đảm bảo rằng không có thực thể duy nhất nào kiểm soát được mạng lưới, chúng có thể được truy cập mở, và cho phép bất cứ ai có kết nối internet tham gia vào, và chúng được bảo mật thông qua việc mã hóa để bảo vệ tính toàn vẹn của các quỹ.

Tuy nhiên, các hệ thống blockchain hiện tại vẫn chưa đạt được sự chấp nhận chính thống. Việc sử dụng hàng loạt các blockchain và tiền kỹ thuật số hiện có đã bị cản trở bởi tính biến động và thiếu khả năng mở rộng của chúng, cho đến nay, khiến chúng trở thành những kho lưu trữ giá trị và phương tiện trao đổi kém. Một số dự án cũng nhằm mục đích phá vỡ hệ thống hiện có, và phớt lờ những quy định trái ngược với đổi mới, và phớt lờ cả mặt trận pháp lý nhằm cải thiện hiệu quả của hoạt động chống rửa tiền (AML). Chúng tôi tin rằng, sự hợp tác và đổi mới trong lĩnh vực tài chính bao gồm cả các nhà quản lý và chuyên gia trong nhiều ngành công nghiệp, là cách duy nhất để đảm bảo khuôn khổ bền vững, an toàn và đáng tin cậy để làm nền tảng cho hệ thống mới này. Và cách tiếp cận này có thể mang lại một bước nhảy vọt về phía hệ thống tài chính toàn cầu với chi phí thấp hơn, dễ tiếp cận hơn, kết nối tốt hơn.

Cơ hội (The Opportunity )
Khi chúng tôi cùng nhau bắt đầu cuộc hành trình này, chúng tôi nghĩ rằng, điều quan trọng là chia sẻ niềm tin của chúng tôi để thuyết phục được cộng đồng và hệ sinh thái mà chúng tôi dự định sẽ khơi dậy xung quanh sáng kiến ​​này:

+Chúng tôi tin rằng nhiều người hơn nên có quyền truy cập vào các dịch vụ tài chính và tiếp cận nguồn vốn giá rẻ.
+Chúng tôi tin rằng mọi người có quyền kiểm soát thành quả lao động hợp pháp của họ.
+Chúng tôi tin rằng sự chuyển động toàn cầu, có tính mở, ngay lập tức và chi phí thấp sẽ tạo ra cơ hội kinh tế to lớn và nhiều giao thương trên toàn thế giới.
+Chúng tôi tin rằng mọi người sẽ ngày càng tin tưởng các hình thức quản trị phi tập trung.
+Chúng tôi tin rằng một cơ sở hạ tầng tài chính và tiền tệ toàn cầu nên được thiết kế và quản lý như một hàng hóa công cộng.
+Chúng tôi tin rằng tất cả chúng ta có trách nhiệm giúp thúc đẩy tài chính toàn diện, hỗ trợ các chủ thể có phẩm cách và liên tục duy trì tính toàn vẹn của hệ sinh thái.

Chương 2: Giới thiệu về Libra (Introducing Libra)
Thế giới thực sự cần một loại tiền kỹ thuật số cùng với cơ sở hạ tầng đáng tin cậy, để cùng nhau có thể thực hiện hóa mơ ước “Internet của tiền tệ” (the internet of money).

Bảo mật tài sản tài chính của bạn trên thiết bị di động của bạn phải đơn giản và trực quan. Việc mang theo tiền di chuyển trên toàn cầu sẽ dễ dàng và tiết kiệm chi phí (thậm chí an toàn và bảo mật hơn) như là gửi tin nhắn văn bản hoặc chia sẻ ảnh, bất kể bạn sống ở đâu, làm gì hoặc kiếm được bao nhiêu. Đổi mới sản phẩm mới và những người tham gia bổ sung vào hệ sinh thái sẽ cho phép hạ thấp các rào cản tiếp cận và chi phí vốn cho mọi người, và tạo điều kiện thanh toán không ma sát (frictionless payments) cho nhiều người hơn.

Bây giờ là lúc để tạo ra một loại tiền kỹ thuật số mới được xây dựng trên nền tảng công nghệ blockchain. Nhiệm vụ của Libra là một cơ sở hạ tầng tài chính và tiền tệ toàn cầu đơn giản, trao quyền cho hàng tỷ người. Libra được tạo thành từ ba phần sẽ phối hợp với nhau để tạo ra một hệ thống tài chính toàn diện hơn:

+Nó được xây dựng trên một blockchain an toàn, có thể mở rộng và đáng tin cậy.
+Nó được hỗ trợ đằng sau bởi một lượng dự trữ tài sản được thiết kế để cung cấp cho nó giá trị nội tại.
+Nó được quản lý bởi Libra Association (Hiệp hội Libra) độc lập có nhiệm vụ phát triển hệ sinh thái.

Đồng tiền Libra được xây dựng trên Blockchain Libra. Bời vì nó nhằm đến đối tượng trên toàn cầu, nền phần mềm triển khai blockchain Libra là mã nguồn mở – được thiết kế để mọi người có thể xây dựng trên đó và hàng tỷ người có thể tin tưởng vào cho nhu cầu tài chính của họ. Hãy tưởng tượng một hệ sinh thái mở, có thể tương tác với các dịch vụ tài chính mà các nhà phát triển và tổ chức sẽ xây dựng, để giúp mọi người và doanh nghiệp nắm giữ và chuyển Libra để sử dụng hàng ngày. Với sự phổ biến của điện thoại thông minh và dữ liệu không dây (wireless data), ngày càng có nhiều người trực tuyến và có thể truy cập Libra thông qua các dịch vụ mới này. Để cho phép hệ sinh thái Libra đạt được tầm nhìn này theo thời gian, blockchain đã được xây dựng mới từ đầu để ưu tiên khả năng mở rộng, bảo mật, hiệu quả trong lưu trữ và thông lượng, và khả năng thích ứng trong tương lai, đọc thêm technical paper.

Đơn vị tiền tệ sẽ được gọi là “Libra”. Libra sẽ cần được chấp nhận ở nhiều nơi và dễ dàng truy cập cho những ai muốn sử dụng nó. Nói cách khác, mọi người cần có niềm tin rằng họ có thể sử dụng Libra và giá trị của nó sẽ vẫn tương đối ổn định theo thời gian. Không giống như phần lớn các loại tiền mã hóa, Libra được hỗ trợ đầy đủ bởi một lượng dự trữ tài sản thực. Một rổ (basket) tiền gửi ngân hàng và trái phiếu chính phủ ngắn hạn sẽ được giữ trong Libra Reserve (Kho dự trữ Libra) cho mọi Libra được tạo ra, để xây dựng niềm tin vào giá trị nội tại của nó. Libra Reserve sẽ được quản lý với mục tiêu bảo tồn giá trị của Libra theo thời gian. (Đọc thêm ở đây).

Hiệp hội Libra là một tổ chức độc lập, phi lợi nhuận có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ. Mục đích của Hiệp hội là phối hợp và cung cấp một khuôn khổ quản trị cho mạng lưới, và dự trữ, và chỉ đạo việc tác động đến xã hội để thúc đẩy tài chính toàn diện. White paper này là một sự phản ánh của nhiệm vụ, viễn cảnh và tầm nhìn của nó. Tư cách thành viên của Hiệp hội được hình thành từ mạng lưới các node xác thực vận hành Libra Blockchain.

Thành viên của Hiệp hội Libra sẽ bao gồm các doanh nghiệp đa dạng phân phối theo địa lý, các tổ chức phi lợi nhuận và đa phương, và các tổ chức học thuật. Nhóm các tổ chức ban đầu sẽ cùng nhau hoàn thiện điều lệ của hiệp hội và trở thành “Những thành viên sáng lập” của cộng đồng khi hoàn thành, được phân theo ngành như sau:

+Thanh toán: Mastercard, PayPal, PayU (nhánh fintech của Naspers), Stripe, Visa
Công nghệ và thị trường: Booking Holdings, eBay, Facebook/Calibra, Farfetch, Lyft, MercadoPago, Spotify AB, Uber Technologies, Inc.
+Viễn thông: Iliad, Vodafone Group.
+Blockchain: Anchorage, Bison Trails, Coinbase, Inc., Xapo Holdings Limited.
Đầu tư mạo hiểm: Andreessen Horowitz, Breakthrough Initiatives, Ribbit Capital, Thrive Capital, Union Square Ventures.
+Các tổ chức phi lợi nhuận đa phương, và các tổ chức học thuật: Creative Destruction Lab, Kiva, Mercy Corps, Women’s World Banking.

Chúng tôi hy vọng sẽ có khoảng 100 thành viên của Libra Association khi ra mắt, là mục tiêu trong nửa đầu năm 2020.

Các nhóm Facebook đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra Hiệp hội Libra và Libra Blockchain, làm việc với các thành viên sáng lập khác. Mặc dù cơ quan ra quyết định cuối cùng thuộc về hiệp hội, Facebook dự kiến ​​sẽ duy trì vai trò lãnh đạo trong năm 2019. Facebook đã tạo ra Calibra, một công ty con được sắp đặt, để đảm bảo tách biệt giữa dữ liệu xã hội và tài chính, và nhằm xây dựng và vận hành các dịch vụ thay mặt cho mạng lưới Libra.

Khi mạng lưới Libra ra mắt, Facebook và các hội viên sẽ có các cam kết, đặc quyền và nghĩa vụ tài chính giống như bất kỳ thành viên sáng lập nào khác. Là một thành viên trong số nhiều bên, vai trò quản trị của hiệp hội của Facebook sẽ ngang bằng với các bên khác.

Blockchain có tính chất là được phép hoặc không được phép liên quan đến khả năng tham gia như một nút xác nhận hợp lệ. Trong một “permissioned blockchain”, quyền truy cập vào cần được cấp để chạy một nút xác nhận hợp lệ. Còn đối với “permissionless blockchain”, bất cứ ai đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật đều có thể chạy nút xác nhận. Theo nghĩa đó, Libra sẽ bắt đầu như một “permissioned blockchain”.

Để đảm bảo rằng Libra thực sự mở và luôn hoạt động vì lợi ích tốt nhất của người dùng, tham vọng của chúng tôi là mạng Libra trở nên “permissionless” (Public Blockchain). Thách thức là cho đến ngày nay, chúng tôi không tin rằng có một giải pháp đã được chứng minh có thể mang lại quy mô, sự ổn định và bảo mật cần thiết để hỗ trợ hàng tỷ người và giao dịch trên toàn cầu thông qua mạng lưới “permissionless” như thế. Một trong những chỉ thị của Hiệp hội sẽ là hợp tác với cộng đồng để nghiên cứu và thực hiện quá trình chuyển đổi này, sẽ bắt đầu trong vòng năm năm kể từ khi ra mắt công khai Libra Blockchain Libra và hệ sinh thái.

Cốt yếu của tinh thần của Libra, dù là ở trạng thái “permissioned” hay “permissionless” đi nữa, Libra Blockchain sẽ mở cửa cho tất cả mọi người, bất kỳ người tiêu dùng, nhà phát triển hoặc doanh nghiệp nào cũng đều có thể sử dụng mạng Libra, xây dựng sản phẩm trên đó và gia tăng giá trị thông qua dịch vụ của họ. Truy cập mở đảm bảo các rào cản thấp để gia nhập và đổi mới và khuyến khích cạnh tranh lành mạnh có lợi cho người tiêu dùng. Đây là nền tảng cho mục tiêu xây dựng nhiều những lựa chọn tài chính toàn diện hơn cho thế giới.

Chương 3: Libra Blockchain
Mục tiêu của Libra Blockchain là phục vụ như một nền tảng vững chắc cho các dịch vụ tài chính, bao gồm một loại tiền tệ toàn cầu mới, có thể đáp ứng nhu cầu tài chính hàng ngày của hàng tỷ người. Thông qua quá trình đánh giá các tùy chọn hiện có, chúng tôi đã quyết định xây dựng một blockchain mới dựa trên ba tiêu chí sau:

+Có khả năng mở rộng tới hàng tỷ tài khoản, đòi hỏi thông lượng giao dịch cao, độ trễ thấp và hệ thống lưu trữ dung lượng cao, hiệu quả.
+Bảo mật cao, để đảm bảo an toàn về tiền và dữ liệu tài chính.
+Linh hoạt, do đó, nó có thể cung cấp sức mạnh cho quản trị hệ sinh thái Libra cũng như đáp ứng sự đổi mới trong tương lai của các dịch vụ tài chính.
Blockchain Libra được thiết kế từ cơ sở để giải quyết một cách toàn diện các yêu cầu trên và dựa trên các bài học từ các dự án và nghiên cứu hiện tại – sự kết hợp của các phương pháp sáng tạo và kỹ thuật được hiểu rõ. Phần tiếp theo này sẽ nêu bật ba quyết định liên quan đến Blockchain Libra:

1. Thiết kế và sử dụng ngôn ngữ lập trình Move
2. Sử dụng giao thức đồng thuận Byzantine Fault Tolerant (BFT).
3. Chấp nhận và tương thích trên các cấu trúc dữ liệu blockchain đã được chấp nhận rộng rãi.

Move là một ngôn ngữ lập trình mới để thi hành logic giao dịch tùy chỉnh và các hợp đồng thông minh trên nền tảng trên nền tảng Libra Blockchain. Vì mục tiêu của Libra là một ngày nào đó sẽ phục vụ hàng tỷ người, nên Move được thiết kế với sự an toàn và bảo mật là ưu tiên cao nhất. Move được tạo ra với những hiểu biết sâu sắc từ các sự cố bảo mật đã xảy ra với các hợp đồng thông minh cho đến nay, và là một ngôn ngữ giúp viết mã dễ dàng hơn để đáp ứng ý định của tác giả, do đó giảm nguy cơ lỗi không mong muốn hoặc sự cố bảo mật. Cụ thể, Move được thiết kế để ngăn chặn tài sản được nhân bản. Nó cho phép các loại tài nguyên kiểm soát các tài sản kỹ thuật số với các tính chất tương tự như tài sản vật chất, một nguồn tài nguyên có một chủ sở hữu duy nhất, nó chỉ có thể được chi tiêu một lần, và việc tạo ra các nguồn lực mới bị hạn chế.

Ngôn ngữ Move cũng tạo điều kiện cho các bằng chứng tự động cho thấy các giao dịch thỏa mãn một số thuộc tính nhất định, chẳng hạn như giao dịch thanh toán chỉ thay đổi số dư tài khoản của người trả và người nhận. Bằng cách ưu tiên các tính năng này, Move sẽ giúp giữ cho Libra Blockchain an toàn. Bằng cách khiến cho việc phát triển mã giao dịch quan trọng trở nên dễ dàng hơn, Move cho phép thực hiện an toàn các chính sách quản trị của hệ sinh thái Libra, chẳng hạn như quản lý tiền tệ Libra và mạng lưới các node xác thực. Move sẽ đẩy nhanh sự phát triển của giao thức Libra và bất kỳ đổi mới tài chính nào được xây dựng trên nó. Chúng tôi dự đoán rằng khả năng các nhà phát triển tạo hợp đồng sẽ được mở ra theo thời gian để hỗ trợ sự phát triển và xác thực của Move. Bằng cách làm cho việc phát triển mã giao dịch quan trọng trở nên dễ dàng hơn, Move cho phép thực hiện an toàn các chính sách quản trị của hệ sinh thái Libra, chẳng hạn như quản lý tiền tệ Libra và mạng lưới các node xác thực. Move sẽ đẩy nhanh sự phát triển của giao thức Libra Blockchain và bất kỳ đổi mới tài chính nào được xây dựng trên nó. Chúng tôi dự đoán rằng khả năng các nhà phát triển tạo hợp đồng sẽ được mở ra theo thời gian để hỗ trợ sự phát triển và xác thực của Move.

Để tạo thuận lợi cho tất cả các node xác thực về các giao dịch được thực hiện và thứ tự thực hiện chúng, Blockchain Libra đã áp dụng phương pháp BFT bằng cách sử dụng giao thức đồng thuận LibraBFT. Cách tiếp cận này tạo dựng niềm tin trong mạng vì các giao thức đồng thuận BFT được thiết kế để hoạt động chính xác ngay cả khi một số nút xác thực – lên đến một phần ba của mạng – bị xâm phạm hoặc thất bại. Lớp giao thức đồng thuận này cũng cho phép thông lượng giao dịch cao, độ trễ thấp và cách hiệu quả hơn so với bằng chứng công việc (Proof of Work) đã được sử dụng trong một số blockchain khác (như Bitcoin).

Để lưu trữ an toàn các giao dịch, dữ liệu trên Libra Blockchain được bảo vệ bởi Cây Merkle, cấu trúc dữ liệu được sử dụng bởi các blockchain khác cho phép phát hiện bất kỳ thay đổi nào đối với dữ liệu hiện có. Không giống như các blockchain trước đây, coi blockchain là một tập hợp các khối giao dịch, Libra Blockchain là một cấu trúc dữ liệu duy nhất ghi lại lịch sử của các giao dịch và trạng thái theo thời gian. Việc triển khai này giúp đơn giản hóa công việc của các ứng dụng truy cập blockchain, cho phép chúng đọc bất kỳ dữ liệu nào từ bất kỳ thời điểm nào và xác minh tính toàn vẹn của dữ liệu đó bằng cách sử dụng một framework thống nhất.

Libra Blockchain là bút danh (pseudonymous) và cho phép người dùng giữ một hoặc nhiều địa chỉ không được liên kết với danh tính trong thế giới thực của họ. Cách tiếp cận này quen thuộc với nhiều người dùng, nhà phát triển và nhà quản lý. Hiệp hội Libra sẽ giám sát sự phát triển của giao thức và mạng Libra Blockchain, và nó sẽ tiếp tục đánh giá các kỹ thuật mới giúp tăng cường sự riêng tư trong blockchain trong khi xem xét các mối quan tâm về tính thực tế, khả năng mở rộng và tác động điều tiết.

Để biết thêm chi tiết, hãy đọc bài viết kỹ thuật về Libra Blockchain. Thông tin chi tiết cũng có sẵn trên ngôn ngữ lập trình Move và giao thức đồng thuận LibraBFT. Chúng tôi đã mở một bản xem trước sớm của Testnet Libra, với tài liệu đi kèm. Testnet vẫn đang được phát triển và API có thể thay đổi. Cam kết của chúng tôi là làm việc cởi mở với cộng đồng và hy vọng bạn sẽ đọc, xây dựng và cung cấp phản hồi.

Chương 4: Tiền tệ và dự trữ Libra
Chúng tôi tin rằng thế giới cần một loại tiền tệ kỹ thuật số toàn cầu, tập hợp các thuộc tính của các loại tiền tệ tốt nhất thế giới: ổn định, lạm phát thấp, chấp nhận toàn cầu và trao đổi được. Đồng tiền Libra được thiết kế để giúp đáp ứng các nhu cầu toàn cầu này, nhằm mục đích mở rộng cách thức hoạt động của tiền đối với nhiều người trên khắp thế giới.

Libra được thiết kế để trở thành một loại tiền điện tử ổn định, sẽ được hỗ trợ hoàn toàn bởi một lượng dự trữ tài sản thực –Libra Reserve – và được hỗ trợ bởi một mạng lưới cạnh tranh trao đổi mua bán Libra. Điều đó có nghĩa là bất cứ ai có Libra đều có mức độ đảm bảo cao, họ có thể chuyển đổi tiền kỹ thuật số của mình thành tiền tệ địa phương dựa trên tỷ giá hối đoái, giống như đổi một loại tiền này sang loại tiền khác khi đi du lịch. Cách tiếp cận này tương tự như cách các loại tiền tệ khác đã được giới thiệu trong quá khứ, để giúp thấm nhuần niềm tin vào một loại tiền mới và được chấp nhận rộng rãi trong thời kỳ đầu, nó đã được đảm bảo rằng tiền giấy của một quốc gia có thể được giao dịch bằng tài sản thực, như vàng. Tuy nhiên, thay vì hỗ hộ Libra bằng vàng, nó sẽ được hỗ trợ bởi một tập hợp các tài sản biến động thấp, chẳng hạn như tiền gửi ngân hàng và trái phiếu chính phủ ngắn hạn bằng tiền từ các ngân hàng trung ương ổn định và có uy tín.

Điều quan trọng là phải nhấn mạnh rằng, điều này có nghĩa là một Libra sẽ không phải lúc nào cũng có thể chuyển đổi thành cùng một lượng tiền tệ địa phương nhất định (Libra không phải là cái chốt cố định của một loại tiền tệ). Thay vào đó, khi giá trị của các tài sản cơ bản di chuyển, giá trị của một Libra đổi ra bằng bất kỳ loại tiền tệ địa phương nào cũng có thể biến động. Tuy nhiên, tài sản dự trữ đang được chọn để giảm thiểu biến động, do đó, những người nắm giữ Libra có thể tin tưởng vào khả năng bảo tồn giá trị của tiền tệ theo thời gian. Các tài sản trong Libra Reserve sẽ được nắm giữ bởi một mạng lưới người giám sát được phân bổ theo địa lý với xếp hạng tín dụng cấp đầu tư để cung cấp cả bảo mật và phân quyền tài sản.

Các tài sản đằng sau Libra, chính là sự khác biệt lớn giữa nó và nhiều loại tiền mã hóa hiện có đang thiếu giá trị nội tại nên mới có giá dao động đáng kể dựa trên kỳ vọng. Mặc dù vậy, Libra thực sự vẫn là một loại tiền kỹ thuật số, và nhờ vào điều đó, nó thừa hưởng một số tính chất hấp dẫn của các loại tiền kỹ thuật số mới này, khả năng gửi tiền nhanh chóng, bảo mật cao và dễ dàng chuyển tiền xuyên biên giới. Giống như mọi người có thể sử dụng điện thoại của mình để nhắn tin cho bạn bè ở bất cứ đâu trên thế giới ngày nay, với Libra, điều tương tự cũng có thể được thực hiện bằng tiền – ngay lập tức, an toàn và chi phí thấp.

Tiền lãi của tài sản dự trữ sẽ được sử dụng để trang trải chi phí của hệ thống, đảm bảo phí giao dịch thấp, trả cổ tức cho các nhà đầu tư đã cung cấp vốn để khởi động hệ sinh thái (đọc Hiệp hội Libra ở đây ), và hỗ trợ tăng trưởng và kêu gọi sự chấp nhận. Các quy tắc phân bổ lãi cho dự trữ sẽ được đặt ra trước và sẽ được Hiệp hội Libra giám sát. Người dùng Libra không nhận được tiền lãi từ dự trữ.

Để biết thêm về chính sách dự trữ và chi tiết về Libra, vui lòng đọc tại đây: https://libra.org/en-us/about-currency-reserve/

Chương 5: Hiệp hội Libra (Libra Association)
Để biến sứ mệnh của Libra thành hiện thực – sẽ là một cơ sở hạ tầng tài chính và tiền tệ toàn cầu đơn giản, trao quyền cho hàng tỷ người – Libra Blockchain và Libra Reserve cần một thực thể cai trị bao gồm các thành viên đa dạng và độc lập. Tổ chức quản lý này là Hiệp hội Libra, một tổ chức thành viên độc lập, phi lợi nhuận, có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ. Thụy Sĩ có một lịch sử về tính trung lập toàn cầu và sự cởi mở đối với công nghệ blockchain và Hiệp hội này cố gắng trở thành một tổ chức quốc tế trung lập, do đó đã được đăng ký tại đây. Hiệp hội được thiết kế để tạo điều kiện cho hoạt động của Libra Blockchain; để phối hợp thỏa thuận giữa các bên liên quan – các node xác nhận của mạng – trong nỗ lực thúc đẩy, phát triển và mở rộng mạng và quản lý dự trữ.

Hiệp hội được điều hành bởi Hội đồng Hiệp hội Libra (Libra Association Council), bao gồm một đại diện cho mỗi node xác nhận. Họ cùng nhau đưa ra quyết định về quản trị mạng và dự trữ. Ban đầu, nhóm này bao gồm các Thành viên sáng lập: các doanh nghiệp, các tổ chức phi lợi nhuận và đa phương, và các tổ chức học thuật từ khắp nơi trên thế giới. Tất cả các quyết định được đưa ra hội đồng, và các quyết định chính sách hoặc kỹ thuật lớn cần có sự đồng ý của hai phần ba số phiếu, tương đương mức đa số cần thiết của mạng lưới trong giao thức đồng thuận BFT.

Thông qua sự liên hiệp, các node xác nhận hợp lệ sẽ dựa trên lộ trình kỹ thuật và các mục tiêu phát triển của mạng. Theo nghĩa đó, nó tương tự như các thực thể phi lợi nhuận khác, thường ở dạng nền tảng, chi phối các dự án nguồn mở. Vì Libra dựa vào cộng đồng những người đóng góp nguồn mở đang phát triển để phát triển hơn nữa, hiệp hội là phương tiện cần thiết để thiết lập hướng dẫn về các giao thức hoặc thông số kỹ thuật để phát triển và được ứng dụng.

Hiệp hội Libra cũng đóng vai trò là đơn vị thông qua đó Libra Reserve được quản lý, để đạt được sự ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế Libra. Hiệp hội là bên duy nhất có thể tạo (mint) và phá hủy (đốt) coin. Libra chỉ được tạo ra khi các đại lý ủy quyền đã mua những từ hiệp hội với tài sản fiat để đổi lấy các coin mới. Coin chỉ được đốt khi các đại lý ủy quyền bán đồng Libra cho hiệp hội để đổi lấy tài sản cơ bản. Vì các đại lý được ủy quyền sẽ luôn luôn có thể bán Libra để dự trữ với mức giá tương đương với giá trị của giỏ, nên Libra Reserve đóng vai trò như một người mua cuối cùng. Những hoạt động của hiệp hội được điều chỉnh và hạn chế bởi một Chính sách quản lý, chính sách này chỉ có thể được thay đổi bởi đa số các thành viên hiệp hội.

Trong những năm đầu tiên của mạng lưới, có các vai trò bổ sung cần được thực hiện thay mặt cho hiệp hội: như là tuyển dụng các thành viên sáng lập để phục vụ như các node xác nhận, việc gây quỹ để khởi động hệ sinh thái, thiết kế và thực hiện các chương trình khuyến khích để thúc đẩy việc chấp nhận Libra, bao gồm cả việc phân phối các ưu đãi đó cho các Thành viên sáng lập; và thành lập chương trình tài trợ xã hội của hiệp hội.

Một mục tiêu bổ sung của Hiệp hội là phát triển và thúc đẩy một tiêu chuẩn nhận dạng mở. Chúng tôi tin rằng nhận dạng kỹ thuật số phi tập trung và di động là điều kiện tiên quyết cho tài chính toàn diện và cạnh tranh.

Một mục tiêu quan trọng của Hiệp hội Libra là hướng tới việc tăng cường sự phân quyền theo thời gian. Sự phân quyền này đảm bảo rằng có những rào cản thấp để gia nhập cho cả việc xây dựng và sử dụng mạng và cải thiện khả năng phục hồi của hệ sinh thái Libra trong thời gian dài. Như đã đề cập ở trên, hiệp hội sẽ phát triển một con đường hướng tới sự quản trị và sự đồng thuận “permissionless” trên mạng lưới Libra. Mục tiêu của Hiệp hội sẽ là bắt đầu quá trình chuyển đổi này trong vòng 5 năm và làm như vậy sẽ giảm dần sự phụ thuộc vào các thành viên sáng lập. Theo tinh thần tương tự, hiệp hội mong muốn giảm thiểu sự phụ thuộc vào chính mình với tư cách là quản trị viên của Libra Reserve.

Để biết thêm về Hiệp hội Libra, xin vui lòng đọc tại đây: https://libra.org/en-us/association-council-principles/

Chương 6: Điều gì tiếp theo cho Libra ( What’s Next for Libra? )
Hôm nay chúng tôi xuất bản tài liệu này phác thảo các mục tiêu của chúng tôi cho Libra và ra mắt libra.org như một ngôi nhà cho hiệp hội và tất cả mọi thứ về Libra. Nó sẽ tiếp tục được cập nhật trong những tháng tới. Chúng tôi cũng đang cung cấp mã nguồn cho Blockchain Libra và ra mắt testnet ban đầu của Libra để các nhà phát triển thử nghiệm và xây dựng.

Còn nhiều việc phải làm trước khi khởi động mục tiêu trong nửa đầu năm 2020.

The Libra Blockchain:
Trong những tháng tới, Libra Association sẽ làm việc với cộng đồng để thu thập phản hồi về nguyên mẫu The Libra Blockchain và đưa nó đến trạng thái sẵn sàng vận hành. Đặc biệt, công việc này sẽ tập trung vào việc đảm bảo tính bảo mật, hiệu suất và khả năng mở rộng của giao thức và triển khai.

+Libra Association sẽ xây dựng các thư viện và API tài liệu tốt để cho phép người dùng tương tác với Libra Blockchain.
+Libra Association sẽ tạo ra một khuôn khổ cho sự phát triển hợp tác của công nghệ đằng sau Blockchain Libra bằng phương pháp nguồn mở. Các thủ tục sẽ được tạo để thảo luận và xem xét các thay đổi đối với giao thức và phần mềm hỗ trợ blockchain.
+Association sẽ thực hiện thử nghiệm rộng rãi về blockchain, bao gồm từ thử nghiệm giao thức đến xây dựng thử nghiệm toàn diện của mạng phối hợp với các thực thể như dịch vụ ví và trao đổi để đảm bảo hệ thống hoạt động trước khi ra mắt.
+Association sẽ làm việc để thúc đẩy sự phát triển của ngôn ngữ Move và xác định con đường cho các bên thứ ba tạo ra hợp đồng thông minh một khi sự phát triển ngôn ngữ đã ổn định – sau khi hệ sinh thái Libra ra mắt.

Cùng với cộng đồng, hiệp hội sẽ nghiên cứu các thách thức công nghệ trên con đường dẫn đến một hệ sinh thái “permissionless” để chúng tôi có thể đáp ứng mục tiêu bắt đầu quá trình chuyển đổi trong vòng năm năm kể từ khi ra mắt.

Dự trữ (The Reserve)
+Hiệp hội Libra sẽ làm việc để thành lập một nhóm người giám sát trên toàn cầu để quản lý việc dự trữ.
+Hiệp hội sẽ thiết lập các quy trình hoạt động để dự trữ, tương tác với các đại lý ủy quyền và đảm bảo tính minh bạch và kiểm toán cao.
+Hiệp hội sẽ thiết lập các chính sách và thủ tục để thiết lập cách thức hiệp hội trao đổi thành phần của giỏ dự trữ.

Hiệp hội Libra (The Libra Association)
+Chúng tôi sẽ làm việc để phát triển Hội đồng Hiệp hội Libra (Libra Association Council) lên khoảng 100 thành viên khác nhau và đa dạng về địa lý, tất cả đóng vai trò là các node xác thực ban đầu của Blockchain Libra.
+Hiệp hội sẽ xây dựng và thông qua một điều lệ toàn diện và bộ quy định riêng cho Hiệp hội trên cơ sở cấu trúc quản trị hiện đang đề xuất.
+Chúng tôi sẽ tuyển một Giám đốc điều hành cho hiệp hội và làm việc với cô ấy/ anh ấy để tiếp tục tuyển dụng cho đội ngũ điều hành của hiệp hội.
+Chúng tôi sẽ xác định các đối tác tác động xã hội phù hợp với sứ mệnh chung và sẽ hợp tác với họ để thành lập Ban cố vấn tác động xã hội (Social Impact Advisory Board) và xây dựng các chương trình tác động xã hội.

Chương 7: Làm thế nào để tham gia ( How to Get Involved )
Sự liên kết này vẽ ra trước mắt một hệ sinh thái sôi động gồm các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng và dịch vụ để thúc đẩy việc sử dụng Libra trên toàn cầu. Hiệp hội xác định thành công là cho phép bất kỳ người nào hoặc doanh nghiệp trên toàn cầu có quyền truy cập công bằng, giá cả phải chăng và ngay lập tức vào tiền của họ. Ví dụ, thành công sẽ có nghĩa là một người làm việc ở nước ngoài có cách nhanh chóng và đơn giản để gửi tiền về cho gia đình và một sinh viên đại học có thể trả tiền thuê nhà dễ dàng như họ có thể mua cà phê.

Hành trình của chúng tôi chỉ mới bắt đầu và chúng tôi đang yêu cầu cộng đồng giúp đỡ. Nếu bạn tin vào những gì Libra có thể làm cho hàng tỷ người trên thế giới, hãy chia sẻ quan điểm của bạn và tham gia. Phản hồi của bạn là cần thiết để đưa tài chính trở thành hiện thực cho mọi người ở khắp mọi nơi.

+Nếu bạn là nhà nghiên cứu hoặc nhà phát triển giao thức, bản xem trước sớm của Libra testnet có sẵn theo Giấy phép nguồn mở Apache 2.0, với tài liệu đi kèm. Đây chỉ là khởi đầu của quá trình và testnet vẫn là một nguyên mẫu ban đầu đang được phát triển, nhưng bạn có thể đọc, xây dựng và cung cấp phản hồi ngay lập tức. Vì trọng tâm hiện tại là ổn định nguyên mẫu, dự án ban đầu có thể chậm hơn để có sự đóng góp của cộng đồng. Tuy nhiên, chúng tôi cam kết xây dựng quy trình phát triển hướng đến cộng đồng và mở nền tảng cho các nhà phát triển – bắt đầu bằng việc thu hút các đề xuất, càng sớm càng tốt.
+Nếu bạn muốn tìm hiểu về Hiệp hội Libra, hãy đọc thêm ở đây: https://libra.org/en-US/association/
+Nếu tổ chức của bạn quan tâm đến việc trở thành Thành viên sáng lập hoặc xin tài trợ xã hội từ Hiệp hội Libra, hãy đọc thêm ở đây: https://libra.org/en-us/becoming-founding-member/

Hiệp hội sẽ làm việc với cộng đồng toàn cầu trong những tháng tới và tiếp tục hợp tác với các nhà hoạch định chính sách trên toàn thế giới để tiếp tục sứ mệnh.

Chương 8: Kết luận
Đây là mục tiêu của Libra: Một loại tiền tệ ổn định được xây dựng trên một blockchain mã nguồn mở an toàn và ổn định, được hỗ trợ bởi một kho dự trữ tài sản thực và được điều hành bởi một hiệp hội độc lập.

Hy vọng của chúng tôi là tạo ra nhiều quyền truy cập hơn vào các dịch vụ tài chính tốt hơn, rẻ hơn và mở – bất kể bạn là ai, bạn sống ở đâu, làm gì hoặc có bao nhiêu. Chúng tôi nhận ra rằng con đường mang lại điều này sẽ còn dài, gian nan và sẽ không đạt được trong sự cô lập – nó sẽ kết hợp với nhau và tạo thành một phong trào thực sự xung quanh việc theo đuổi này. Chúng tôi hy vọng bạn sẽ tham gia cùng chúng tôi và giúp biến giấc mơ này thành hiện thực cho hàng tỷ người trên thế giới.

Tạp Chí Bitcoin dịch từ White paper Libra, các bạn có thể đọc bản gốc tiếng Anh tại đây: https://libra.org/en-US/white-paper/

Ghi chú một số thuật ngữ chuyên ngành:
+Byzantine Fault Tolerance (BFT) là khả năng của một hệ thống phi tập trung để cung cấp các đảm bảo an toàn khi có các thành viên bị lỗi, hoặc “Byzantine”. Các giao thức đồng thuận Byzantine Fault Tolerant (BFT) được thiết kế để hoạt động chính xác ngay cả khi một số node xác thực – lên đến một phần ba của mạng – bị xâm phạm hoặc thất bại.
+LibraBFT : Blockchain Libra sử dụng giao thức đồng thuận LibraBFT, áp dụng cách tiếp cận dung sai lỗi Byzantine để đồng thuận. Xem “Giao thức đồng thuận” và “Dung sai lỗi Byzantine”.
+Libra Reserve : Một rổ tiền tệ và tài sản sẽ được giữ trong Libra Reserve cho mọi Libra được tạo ra, xây dựng niềm tin vào giá trị nội tại của nó. Libra Reserve được thiết kế để bảo vệ giá trị của đồng tiền Libra theo thời gian.
+Move : Move là tên của một ngôn ngữ lập trình mới được thiết kế để làm cho nó an toàn và dễ dàng để lập trình với các tài sản kỹ thuật số. Move được sử dụng để triển khai logic giao dịch tùy chỉnh và hợp đồng thông minh trên Libra Blockchain.
Permissionless Network: Trên một mạng permissionless, bất kỳ ai đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật nhất định đều có thể truy cập mạng hoặc vận hành một node.
+Libra Association: là một tổ chức thành viên độc lập, phi lợi nhuận có nhiệm vụ phát triển hệ sinh thái Libra.
+Libra Blockchain: Blockchain là một công nghệ có thể lưu trữ hồ sơ giao dịch một cách an toàn trên mạng ngang hàng, thay vì lưu trữ chúng ở một vị trí. Blockchain Libra đã được xây dựng từ đầu để ưu tiên khả năng mở rộng, bảo mật, hiệu quả trong lưu trữ và thông lượng và khả năng thích ứng trong tương lai.3
+Hệ sinh thái Libra: Bộ sưu tập các thực thể tham gia vào nền kinh tế Libra, bao gồm ví, trao đổi, xác nhận, nhà phát triển, người dùng, v.v.
+Node : Một node là một máy tính hoặc máy chủ vận hành blockchain. Một mạng lưới phi tập trung được hình thành bởi nhiều node.
+Hợp đồng thông minh : Hợp đồng thông minh là một thuật ngữ thường được sử dụng cho mã được xuất bản trên blockchain có thể được sử dụng để thực hiện các giao dịch. Ngôn ngữ lập trình Move sẽ triển khai các hợp đồng thông minh trên Libra Blockchain.
+Libra Core là tên chính thức để triển khai nguồn mở của giao thức Libra do Hiệp hội Libra xuất bản. Phần mềm này là triển khai đầu tiên của Giao thức Libra và ngôn ngữ Move.

Theo: TapchiBTC