Dövizin yönünü bu etkenler belirliyor

[trendcoin]

Son dönemlerde kurlarla ilgili sıklıkla, 'dış güçler' ve 'döviz manipülasyonları'ndan söz ediliyor. Ancak, kurlardaki sert yükselişleri de mevcut ekonomik yapı ile anlatmak da güç. Bununla birlikte, ekonomilerde kısa vadeli hareketler daha çok kısa vadeli fonlar aracılığıyla yönlendiriliyor.
Son zamanlarda bu fonların Türkiye’ye sempatiyle bakmadıkları ortadadır. Ancak Türkiye üzerine düşeni ne kadar yapıyor onu iyi irdelemek lazım.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dış ticaret verilerini açıkladığında Ağustos 2018 ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 80’lerin üzerine çıktığını gördüm. Kısacası ticari nedenlerden kaynaklanan döviz ihtiyacı zaten neredeyse ticari faaliyetler içerisinde giderilmekte.

Gelelim diğer ihtiyaçlara, yapılan büyük projeler hep döviz cinsi ödemeler içeriyor. Bu durum net döviz alımı demek, bunun yanında eurobond ve yurt dışı tahvil borçlanmaları eğer yüzde 100 (ana para ve faiz dahil) çevrilmezse döviz talebi olacak demektir.

Net dış borç ödemeleri zaman içerisinde hazırlanmamışsa anlık kur hareketleri kaçınılmaz olur. Hele rakam yüksekse çok kötü sonuçlara kadar gidebilir. İşte bu nedenle Hazine ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) koordineli çalışmak zorundadır.

Ülkemizde kurlar girdi fiyatlarını belirlediğinden enflasyon üzerinde ciddi etki yapmaktadır. Dolarize olmuş bir ekonomide dolar önemli bir etkendir. AB ülkeleri, ABD, Japonya gibi ülkelerde kendi paraları işlemde kullanıldığından kurdan kaynaklanan enflasyon söz konusu olmaz.

Parasal istikrar için kur seviyesini kontrol etmesi gereken ancak bugüne kadar başarısız olan TCMB faiz silahını etkisiz olduğu bir zamanda gereksiz rahatlıkla kullandığı için kurların gevşemesi de söz konusu olamadı. Oysa likidite kontrolüne gitmesi gerekiyordu.

Bunlar ekonomik nedenler, yazmaya devam etsek bir kitap olur. TL üzerine gelinmesinin kökeninde parasal yönetim konusundaki zafiyeti iyi kokladıkları var.

Benzer hareketler Sterlin/dolar Euro/dolar gibi paritelerde de oluyor. Ama rekorlar olmuyor. Kaldı ki hemen ilgili merkez bankası soruşturma açıyor. Bu konuda maalesef sınıfta kaldık.

Ortamı boş bulan manipülatörler dövizi nereye kadar taşır tahmin etmek hemen hemen imkansız. Burada arka bahçede neyin pazarlığı nasıl sonuçlanır onu bilmek gerekiyor.



http://bigpara.hurriyet.com.tr/bigpara-yazarlari/hikmet-baydar/dovizin-yonunu-bu-etkenler-belirliyor_ID986173/