Vitalik Buterin cân nhắc về sự thay đổi văn hóa do các giải pháp layer 2 gây ra

[Trongduy]

Đồng sáng lập Ethereum Vitalik Buterin gần đây đã cân nhắc về sự thay đổi văn hóa do các giải pháp layer 2 gây ra.

Anh nhớ lại sự phát triển của Ethereum từ những ngày đầu, khi nó thường chỉ được xem như một nền tảng tương tự như Bitcoin nhưng có thêm các hợp đồng thông minh. Theo thời gian, Ethereum đã phát triển một nền văn hóa và bản sắc riêng. Bây giờ, Buterin khẳng định rằng các giải pháp layer 2 đã trở thành một môi trường trở thành môi trường phát triển cho nhiều nền văn hóa nhóm (subcultures)* đa dạng bên trong hệ sinh thái Ethereum.

Theo Buterin, layer 2 cuối cùng đã phát triển các đặc điểm văn hóa riêng, thể hiện qua việc sẵn sàng tiếp cận người dùng, ưu tiên các giá trị khác nhau (hàng hóa công, công nghệ tốt, mở rộng quy mô, hòa nhập tài chính, v.v.) cũng như thu hút các nhóm người dùng đa dạng.

Đồng sáng lập Ethereum cũng đã xác định được một số điểm yếu tiềm ẩn trong cộng đồng layer 2.

Đầu tiên, Buterin cảnh báo rằng các cộng đồng như vậy có thể tiềm ẩn nguy cơ biến thành “echo chambers”* nếu chúng bắt đầu hoạt động như các “vũ trụ riêng biệt” với sự phát triển và củng cố các quan điểm và ý kiến cụ thể mà không có sự phản biện hoặc đa dạng quan điểm.

Anh cũng nhận thấy nguy cơ những cộng đồng này mất đi sự đa dạng và trở nên đồng nhất trong quan điểm, giá trị và thái độ, một tình huống sẽ gây khó khăn cho việc phát triển các cộng đồng con (subcommunities)* mới.

Cuối cùng, Buterin lo ngại về việc các cộng đồng bắt chước con đường của các giải pháp layer-2 chỉ muốn đạt được một số thành công tài chính mà bỏ qua các mục tiêu khác.

Buterin thừa nhận rằng anh không có câu trả lời hoàn hảo cho các vấn đề tiềm ẩn mà cộng đồng Ethereum phải đối mặt.

“Nhiều thách thức bắt nguồn từ những sai lệch về khuyến khích; giải pháp tự nhiên cho vấn đề đó là tạo ra các khuyến khích hợp tác tốt hơn trên toàn hệ sinh thái”.

Công ty đầu tư nổi tiếng VanEck gần đây đã công bố một báo cáo, trong đó dự đoán rằng tổng giá trị của các giải pháp layer 2 có thể đạt tới 1 nghìn tỷ USD.

*Văn hoá nhóm là thuật ngữ chỉ một nhóm nhỏ trong xã hội sở hữu những đặc điểm riêng so với cộng đồng chung, như là sở thích, giá trị sống và quan điểm riêng biệt với các nhóm khác. Những nhóm này thường nảy sinh như một phản ứng với văn hóa chính thống hoặc như một cách để thể hiện bản thân.

*Echo chambers là một thuật ngữ mô tả tình trạng khi một nhóm người chỉ được tiếp xúc với và nhận thức các ý kiến, quan điểm và thông tin giống nhau, trong đó các quan điểm và ý kiến này thường được lặp lại hoặc củng cố mà không có sự phản biện hoặc đa dạng quan điểm. Trong môi trường này, các ý kiến, quan điểm hoặc tin tức mà phản đối hoặc không tương thích với quan điểm của nhóm thường bị bỏ qua hoặc không được chấp nhận. Điều này có thể dẫn đến việc các cá nhân trong nhóm không được tiếp cận với các quan điểm hoặc thông tin khác nhau, và cuối cùng làm giảm sự đa dạng và mở rộng tư duy.

*Cộng đồng con là các nhóm nhỏ hoặc phụ trong một cộng đồng lớn hơn, thường có các quan điểm, sở thích hoặc mục tiêu cụ thể mà họ chia sẻ. Trong một cộng đồng lớn hơn, có thể tồn tại nhiều cộng đồng con khác nhau, mỗi cộng đồng con tập trung vào các mục tiêu hoặc lĩnh vực cụ thể mà thành viên mong muốn khám phá hoặc đóng góp.

Bài gốc: Tạp chí Bitcoin

[MrSpasybo]

Theo Buterin, layer 2 cuối cùng đã phát triển các đặc điểm văn hóa riêng, thể hiện qua việc sẵn sàng tiếp cận người dùng, ưu tiên các giá trị khác nhau (hàng hóa công, công nghệ tốt, mở rộng quy mô, hòa nhập tài chính, v.v.) cũng như thu hút các nhóm người dùng đa dạng.

Mình nghĩ rằng con đường của Layer-2 trong tương lai có thể đi theo hai hướng song song: thứ nhất là tiếp tục phục vụ nhu cầu sử dụng sự an toàn của Ethereum với chi phí rẻ hơn bằng rollups, thứ hai là tự xây dựng mạng lưới riêng của mình và hoạt động như Layer-1, không quan tâm đến Ethereum nữa. Mình đang thấy hướng thứ 2 đang được phát triển hơn, Ethereum chỉ là một phương pháp quảng cáo để thu hút người dùng và dòng tiền chảy vào những hệ sinh thái này.

Nếu Layer-2 thực sự có năng lực, họ hoàn toàn có thể trở thành Layer-1 như Polygon với token riêng, vận hành dựa trên công nghệ riêng và không chịu bất cứ tác động nào từ hệ sinh thái Ethereum. Tạm thời, chúng ta chưa cần quá lo lắng về điều này, chu trình này là thời gian cho những Layer-2 bùng nổ và phát triển, tương tự như Polygon đã làm được trong chu trình trước.

[Trongduy]

Mình nghĩ rằng con đường của Layer-2 trong tương lai có thể đi theo hai hướng song song: thứ nhất là tiếp tục phục vụ nhu cầu sử dụng sự an toàn của Ethereum với chi phí rẻ hơn bằng rollups, thứ hai là tự xây dựng mạng lưới riêng của mình và hoạt động như Layer-1, không quan tâm đến Ethereum nữa. Mình đang thấy hướng thứ 2 đang được phát triển hơn, Ethereum chỉ là một phương pháp quảng cáo để thu hút người dùng và dòng tiền chảy vào những hệ sinh thái này.

Nếu Layer-2 thực sự có năng lực, họ hoàn toàn có thể trở thành Layer-1 như Polygon với token riêng, vận hành dựa trên công nghệ riêng và không chịu bất cứ tác động nào từ hệ sinh thái Ethereum. Tạm thời, chúng ta chưa cần quá lo lắng về điều này, chu trình này là thời gian cho những Layer-2 bùng nổ và phát triển, tương tự như Polygon đã làm được trong chu trình trước.

Em nghĩ nó chỉ là vấn đề cân đối lợi ích cho Ether và những tầng 2 mà thôi: tầng 2 quá mạnh thì Ether ít người dùng, dẫn đến ít ETH bị đốt và giá ETH khó tăng mạnh hơn, ảnh hưởng tới tâm lý holder và trong lâu dài có thể khiến Ether mất đi vị thế lãnh đạo altcoin. Dù sao ETH vẫn chỉ là khoản đầu tư, em ít quan tâm đến đấu đá nội bộ, chỉ cần giá ETH tăng, khiến nhiều altcoin khác tăng là thị trường tự khắc tăng trưởng. Những tầng 2 chỉ đóng vai trò hỗ trợ, chúng ta không cần quá lo lắng về sự bành trướng hay tác động tiêu cực của chúng. Nếu chúng đủ mạnh thì cũng tốt vì giúp cho Ether có nhiều giá trị hơn, phục vụ cho nhu cầu của doanh nghiệp tốt hơn.

[KryptoBull]

Em nghĩ nó chỉ là vấn đề cân đối lợi ích cho Ether và những tầng 2 mà thôi: tầng 2 quá mạnh thì Ether ít người dùng, dẫn đến ít ETH bị đốt và giá ETH khó tăng mạnh hơn, ảnh hưởng tới tâm lý holder và trong lâu dài có thể khiến Ether mất đi vị thế lãnh đạo altcoin. Dù sao ETH vẫn chỉ là khoản đầu tư, em ít quan tâm đến đấu đá nội bộ, chỉ cần giá ETH tăng, khiến nhiều altcoin khác tăng là thị trường tự khắc tăng trưởng. Những tầng 2 chỉ đóng vai trò hỗ trợ, chúng ta không cần quá lo lắng về sự bành trướng hay tác động tiêu cực của chúng. Nếu chúng đủ mạnh thì cũng tốt vì giúp cho Ether có nhiều giá trị hơn, phục vụ cho nhu cầu của doanh nghiệp tốt hơn.

ETH vẫn dẫn dắt cả hệ sinh thái, em nghĩ ETH không tăng giá thì những token khác như ARB, OP, STRK cũng chẳng tăng được đâu. Trong mùa trước MATIC cũng chỉ tăng mạnh khi giá ETH có khởi sắc, hiện tại thị trường L2 đã trở nên chật chội hơn, sự cạnh tranh sẽ tạo ra động lực phát triển nhưng cũng kìm hãm sự bành trướng và thành công của mỗi dự án trong hệ sinh thái L2. Em không lo thay những ông lớn ở EF, em chỉ quan tâm tới sự tăng giá, tới lợi nhuận của danh mục đầu tư, còn văn hóa L1 hay L2 không phải là thứ đáng để chúng ta bận tâm và lo lắng.

[Trongduy]

ETH vẫn dẫn dắt cả hệ sinh thái, em nghĩ ETH không tăng giá thì những token khác như ARB, OP, STRK cũng chẳng tăng được đâu. Trong mùa trước MATIC cũng chỉ tăng mạnh khi giá ETH có khởi sắc, hiện tại thị trường L2 đã trở nên chật chội hơn, sự cạnh tranh sẽ tạo ra động lực phát triển nhưng cũng kìm hãm sự bành trướng và thành công của mỗi dự án trong hệ sinh thái L2. Em không lo thay những ông lớn ở EF, em chỉ quan tâm tới sự tăng giá, tới lợi nhuận của danh mục đầu tư, còn văn hóa L1 hay L2 không phải là thứ đáng để chúng ta bận tâm và lo lắng.

Trong mùa trước Polygon là minh chứng cho sự thành công và nhu cầu khổng lồ của người dùng Ethereum đối với tốc độ cao và chi phí thấp. Mùa này chúng ta có cả làn sóng tầng 2 được triển khai bởi Optimism và Arbitrum, lại được ủng hộ bởi Coinbase với Base đang bùng nổ. Khi tầng 2 chật hơn thì tự khắc chúng sẽ trở thành những tầng 1 với công nghệ riêng, hoặc sự thâu tóm và sáp nhập sẽ diễn ra khi những dự án nhỏ không thể chiếm được thị phần đủ lớn để tồn tại và phát triển. Hiện tại em nghĩ chúng ta cứ chờ đợi sự trở lại của làn sóng này, trước khi thị trường đi vào vùng phân phối và rơi vào mùa đông crypto 2026.