Hard Fork “Mecburi Çatallaşma” nedir ?
Dijital para birimleri ve Blockchain teknolojisi için hayati derecede önemli bir kavrama yakından bakıyoruz.
Son günlerde bitcoin ve Blockchain haberlerini takip ediyorsanız “Hard Fork” tanımına sıkça rastlamış olabilirsiniz. Türkçe karşılığı “Sert Çatal” anlamına gelen bu kavramın tahmin edebileceğiniz gibi gerçek çatal veya yemek ile hiçbir alakası yok. Bu kavram Blockchain platformlarında karşımıza çıkan özel bir işlemin adı.
Öncelikle ve kısaca Blockchain yapısına bir göz atmamız lazım. Blockchain bir dizi bilgi içeren tek sıralık veri kümelerinin arka arkaya eklenmesi ile oluşturulan zincire benzer veri yapılarına verilen isimdir. Bunu gelir ve gider bilgilerinin girildiği bir Excel tablosuna veya satış işlemlerinin kaydedildiği bir veri tabanına benzetebiliriz.
Öte yandan Blockchain’i bir tablodan veya veritabanından farklı kılan nokta tek bir bilgisayar veya cihaz üzerinde saklanmamasıdır. Blockchain bilgisi tüm kullanıcıları veya kullanıcısı olmayan birbirinden bağımsız depolama noktalarında saklanır.
Hemen bir örnek verelim, eğer Torrent uygulaması kullandıysanız tam olarak Blockchain de böyle bir yapıya sahiptir. İçerik hiç tanımadığınız kim olduğunu bilmediğiniz binlerce hatta milyonlarca kişinin makinelerinde tutulur ve siz bu veriyi ister tek noktadan ister parçalar halinde binlerce noktadan çekebilirsiniz.
Şöyle özetleyelim; Blockchain sistemi, tek bir merkezi olmayan, dağınık bir bilgi kümesidir.
Sistemlerin veya kullanıcıların gerçekleştirdiği tüm işlemler zincire kaydedilir ve daha sonra zincirin tek bir noktasında veya belli bir kısmında bir değişiklik yapılsa bile sistem geneli ile bu uyumsuz olduğu için bu değişiklik sistem tarafından reddedilir. Bu yüzden Blockchain güvenli bir yapı olarak internetten sonraki en büyük devrim olarak değerlendiriliyor. Bu konuya daha sonra detayları ile değindiğimiz yazılarımız olacak.
Elimizde merkezi olmayan, tüm uç noktaların bütünü oluşturduğu ve koruduğu bir sistem var. Ancak bu sistem içinde bir şekilde sistemi kandıracak bir durum veya sorun oluşursa ne olur?
İşte bu durum Ethereum camiasının başına geldi ve 17 Haziran 2016’da bir saldırgan Ethereum sisteminin içindeki bir açığı kullanarak 50 milyon dolarlık dijital parayı çaldı. Sistem kendi özelliğinin kurbanı olmuştu. Herkesin gözü önünde hırsızlık kayıtları ile gerçekleşti ve hiç kimse bunu durduramadı.
Bu olay sonrasında alevli tartışmalar ile nasıl bir adım atılacağı gündeme geldi. Uzun değerlendirmelerden sonra “Hard Fork” adı verilen işlemin uygulanmasına karar verildi.
“Hard Fork” işlemi ile blockchain yapısını yöneten yeni kurallar sisteme dahil edilir. Bu sistem üzerinde kalıcı bir çatallaşmaya neden olur zira eski sistemde kalanlar için yeni kurallar bir anlam ifade etmemektedir. Öte yandan yeni kuralları kullanan uç noktalar için artık eski yapı geçersiz bir hale gelir. Yani blockchain sistemi belli bir noktadan itibaren ikiye ayrılmış olur.
Hard Fork işleminin tümüyle başarılı olması için sistemin tüm kullanıcılarının bunu kabul etmesi ve uygulaması gerekiyor. Ethereum sistemi için durum tam olarak böyle oldu denilemez zira bazı madenciler ve kullanıcılar eski sistemde kalmayı tercih ettiler. Topluluğun büyük bir kısmı ise yeni yapıya geçti. Ancak yaşanan Hard Fork uygulaması Ethereum camiasını ikiye böldü ve bu kripto para birimine olan güveni ciddi şekilde sarstı. Öte yandan Blockchain sistemi ile alakalı önemli bir deneyim ve tecrübe kazanılmasına yol açtı.